BOŞANMANIN ÇOCUKLAR ÜZERİNE ETKİSİ

Boşanma Çocukları Nasıl Etkiliyor?

Aile: Aile, anne- baba-çocuklar arasında sıcak, güven verici ilişkilerin düzenlendiği insan türünün belli bir şekilde üretildiği ve yine içinde bulunulan toplumsal düzene göre yer alan bir kurumdur. Anne babanın birbirlerine karşı ilişkileri birbirlerine karşı tutumlarını belirler. Karı- koca arasındaki sürtüşmeli, gergin ilişki çocuklar arasında güvensiz, tedirgin bir ortam yaratır.
Yavuzer; çocuğun gelişiminde ailenin önemini şu şekilde vurgular;
Aile’ nin grup içinde dengeli bir birey olabilmesi için çocuğa güven duygusu aşılar. Onun sosyal kabul görmesi için gerekli ortamı hazırlar. Sosyalleşmeyi öğrenebilmesi için kabul edilmiş uygun davranış biçimlerini içeren bir model oluşturur.
Soysal açıdan kabul edilmiş davranış biçimlerinin gelişimi için rehberlik eder. Çocuğun yaşamına ortam ve uyumu sağlarken rastladığı sorunlara çözüm getirir. Uyum için gerekli olan davranışlarla ilgili sözlü ve toplumsal alışkanlıkların kazanılmasına yardımcı olur. Okul ve sosyal yaşamda başarılı olabilmesi için çocuğun yeteneklerini uyarır ve geliştirir. Çocuğun ilgi ve yeteneklerine uygun arzularının gelişimine yardım eder.

Boşanma
Boşanma kavramı ruhsal açıdan değerlendirildiğinde aile birliğinin bütünüyle dağılması (bozulması) ‘ na yol açan ve ailenin içindeki tüm bireyleri sarsan karmaşık bir olgudur.
Boşanma aslında anlık bir durum değildir belli bir sürecin noktasıdır. Günümüzde içinde bulunduğumuz sosyal- ekonomik- kültürel şartlara baktığımızda insan ilişkilerinde yeniden bir yapılanmanın olduğunu görüyoruz. Bu durum ise bizim davranışlarımızı, beklentilerimizi, ilgilerimizi (beğenilerimizi) ve tutumlarımızı etkilemekle birlikte hem iç dünyamızdaki hem de sosyal ilişkilerimizdeki dengelerimizin bozulmasına sebebiyet vermektedir. Hayatımızı etkileyen böylesine değişken süreçte ise aile kuramları içerisinde bulunan eşler arasında geçim (uyum) bozulabilmektedir. Dolayısıyla bu ortamda tüm aile üyelerinin yıpranmasıyla birlikte en çok örselenen ise çocuklarımızdır. 

Boşanma’ nın Sebepleri Neler Olabilir?
Dünyadaki evliliklere baktığımızda boşanma sebeplerinin çok çeşitli olduğunu görüyoruz. En çok görülen sebepleri ise şöyle sıralayabiliriz.
• Ekonomik sorunla
• Eşlerin sosyo- kültürel yapı farklılıkları
• Cinsel sorunlar
• İletişim bozukluğu 
• Eşlerden birinin ihaneti
• Aile içi şiddet
Boşanma Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Eşler arasında kesin olarak boşanma kararı alındıysa, bu kararlardan çocukların daha az etkilenebilmesi için karı- kocanın aşağıdaki maddeleri göz önüne almaya çalışması önemlidir.
• Boşanma sürecinde ev, şehir, bakıcı değişikliği önemlidir.
• Boşanma sonrası çocuk eşlerden hangisiyle yaşayacaksa çocuk ailenin boşanmadan önce yaşadığı mekanda yaşamaya devam etmelidir.
• Çocukla ilgili alınan kararlardan herkesin haberi olması için eşlerin kendi aile fertlerini (anneanne- babaanne- dedeler- amca vb) . bir arada toplaması gerekir.
• Çocukla birlikte yaşamaya devam etmeyecek olan eş kademeli olarak evden ayrılmaya başlamalıdır.
• Boşanmadan sonra çocuklar her iki eşle birlikte sürekli ve düzenli olarak görüşmeye devam etmelidir.
• Boşanma çocukları etkilediği gibi eşleri de ağır şekilde etkileyebilmektedir. Bu yüzden eşlerin boşanmayı bir son olarak değil bir başlangıç olarak kabul etmesi gerek.
• Eşler çocuklarını kesinlikle birbirlerine karşı kullanmamalıdırlar.
• Eşler arası boşanma gerçekleştiği için çocuklara bu konuda çok fazla taviz verilmemesi gerek. Çocuklarımız kendilerine karşı sergilediğimiz bu tutumlarımızı etraftaki insanlara karşı silah olarak kullanabilirler.
• Eşler çocuğun söz konusu olduğu her olayda birbirleriyle karşılıklı bilgi paylaşımda bulunan bir yol izlemelidirler.
• Eşler boşanma sebeplerinin çocuklarıyla ilgili olmadığını çocuklar belirtmeliler. Çocuk boşanma sebebinin kendinden kaynaklandığını düşünebilir.
• Eşlerden biri boşandıktan sonra başka biriyle ilişki yaşıyorsa çocuğun anne- babasının boşanmasını kabullenene kadar çocuğun annesinin/ babasının başka biriyle ilişki yaşadığını bilmemesi gerekir.
Boşanma Sırasında Çocuğun Yaşının Önemi
Amato ve Keith (1991) boşanmış ailelerin çocuklarıyla ilgili yapılan 92 çalışmanın meta analizini yapmışlardır. Boşanma sırasında çocuğun yaşının, çocuğun psikolojik ve sosyal uyum ve anne- baba ile ilişkilerinde üzerine en anlamlı etki eden faktör olduğunu saptamışlardır. Her çocuğun gelişimin hızı aynı olmasa da, aynı yaş grubundaki çocuklar benzer özellikler taşır. Ailenin dağılması, aynı yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklarda da bir çok değişik duygusal tepkiye yol açar. Çocuklar bu duyguları ilerideki yaşamlarının çeşitli aşamalarında tekrar tekrar yaşayabilirler. İçinde bulundukları yaşa göre bazı duygular öne çıkar,diğerleri geri planda kalıp ileriki yaşlarda tekrar yoğunluk kazanır (www.psikoweb.com).
Boşanmadan Sonra Çocuklarda Aşağıdaki Gibi Davranışsal Tepkiler Görülebilir;
Korku, üzüntü, öfke, suçluluk, yalnızlık, reddetme, gerileme, okul sorunları, fiziksel sorunlar ve barışma arzusu (www.psikoweb.com).
Boşanmadan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanmadan sonra eşler çocuklarını kazanabilmek için çocuklarına türlü türlü yalan ifadeler kullanarak çocuklarını kendi taraflarına çekmeye çalışabilirler. Bu ifadeler şöyle olabiliyor. ‘’Annen, baban seni zaten sevmiyor’’, ‘’Bu yaşına kadar en çok ilgiyi ben sana verdim.’’, ‘’O sana annelik/ babalık yaptığını sanıyor’’, gibi cümlelerle çocuğa bu tür sözler söyleyecek çocuklarını kendilerinin kazanacaklarını umuyorlar. Fakat bu tür ifadeler çocuklarımızın ruh dünyalarında oldukça derin yaralara sebebiyet verebiliyor. Eşler birbirlerine karşı öfkelerini alamadıkları için araya çocukları sokmaktadırlar. Çünkü işin bu yolla halledilebileceğini düşünürler. Ya da anne babadan çocuklarını karşı taraftan kazanmak için çocukların her türlü isteklerine boyun eğerler. Aslında bu da hatalı davranıştır. Çocuk aileden disiplinli davranışlar göremeyince çocuğun gelişiminde sağlıklı ilerleme olmayabilir. Çünkü çocuğun kişilik gelişiminde önemli bir faktördür. Eşler boşansa da hayatlarındaki ilişkiyi arkadaş olarak devam ettirmeliler. Çünkü çocukları herhangi bir sorunla karşılaştığında bu soruna anne- babanın ortak bir karar vermesi gerekebilir. Eşler boşansa da çocuklarına hala iyi bir anne- baba olmaya devam etmeliler. Eşler çocuğu istediğinde dışarıda hepsi birlikte vakit geçirebilmeliler. Eşlerin çocuğun psiko- sosyal gelişimine dikkat etmesi gerekir. Psikosoyal gelişimde çocuğun kimliğin gelişmesi açısından çok önemlidir. Yine anne- baba çocuğun ihtiyaçlarını görüp doyurmalı. Çocuk psiko- sosyal açıdan doyurulmazsa içgüdüleriyle bazı anlık zevklere yenilebilir, ait olma duygusunu yanlış insanlarla tatmine yönelebilir. Aileler çocukların cinsel kimliklerinin iyi oturması için çocuklarını bilinçlendirmeliler. Bilindiği gibi kız çocukları cinsel kimliklerini anneden erkek çocukları ise cinsel kimliklerini babadan model alır. Sonuç olarak eşler ayrılsa bile çocukları için ellerinden gelen her türlü dayanışmaya girmeliler. Bu çocuğun hem kimliğinin gelişimi, hem ruhsal problemlere karşı kolay göğüs gerebilmesi hem de hayatın onun için yaşanılmaz olmaması için önemlidir.
Çocukların Boşanmadan Etkilenme Derecelerini Etkileyen Faktörler Şunlar Olabilir:
Çocuğun yaşı, çocuğun mizaç yapısı, çocuğun cinsiyeti, destek sistemleri, anne- babanın ekonomik durumu ve ayrıldıktan sonra anne- baba arasındaki ilişki.
Boşanmayı Gerçekleştiren Bireylere Tavsiyelerimiz 
Boşanma sürecindeki acı veren duygularımız için psikolojik yardım alın. Siz yetişkin olarak sağlıklı bir adaptasyon gösterebilirsiniz, çocuğunuzun da bunu başarabilme şansı artar. Duygusal endişeleriniz için başkasıyla sohbet etmek ya da alanında uzman kişiden, terapistten destek almak çocuğunuzun omuzlarına yüklendiğiniz duygusunu azaltacaktır. Boşanma olayı kişileri kötü etkilediği için boşanmadan sonra duygusal çökkünlükler yaşanır fakat zamanla, aşamalı şekilde iyileşmeler gerçekleşir. Çocuğunuz bu acı kaybı (boşanmayı) maddiyatla kapatmak isteyebilir buna anne- baba olarak izin vermeyin. Çünkü duygusal acılar maddiyatla yok edilemez, edilmemelidir de.
Kaynakça:www.psikoweb.com

0533 373 81 23