ÖDÜL ve CEZA

Eğer bir davranışı kazandırmak istiyorsanızöncelikle o davranışı nasıl yapacağını öğretmeniz gerekir. Örneğin, çocuğunuzunders çalışma programının olmasını ve ödevlerini bu programa göre yapmasınıistiyorsanız, öncelikle bu programın kendine ne tür kolaylıklar sağlayacağınıanlatmalı ve programı birlikte yaparak nasıl uyacağı konusunda önerilerdebulunmalısınız. Çocuk programa uyduğu sürece hayatının kolaylaştığını görecekve doğal olarak ödülünü alacaktır. Fakat önerdiğiniz olumlu davranışıuygulamayı becerdiğini gördüğünüzü vurgulamak, memnuniyetinizi ifade etmek vesevdiği istediği bir ödülle motive etmek bu davranışına devam etme olasılığınıgüçlendirecektir. Mesela ödevini zamanında yaptığında birlikte oyun oynamak,hafta sonu birlikte futbol maçı izlemeye gitmek gibi.
Eğer olumsuz bir davranışın azalmasını istiyorsanız yine ödüllendirme yönteminikullanabilirsiniz. Örneğin odasını dağıtan bir çocuğun bu davranışını göz ardıederek ancak odasını topladığı zaman “Odanı topladığın için çok mutlu oldum”diyerek teşvik edebilirsiniz.

Böylece yaptığı olumlu davranışıtekrarlamasını pekiştirmiş olursunuz. 
Eğer çocuğunuz evde size yardımcı olduysa ona sarılıp öpebilir ya da “Bugünlerdebana çok yardımcı oldun, hadi dondurma yemeye gidelim” diyebilirsiniz. 
Yeni bir davranış kazandırırken ya da olumsuz bir davranışı değiştirmesineyardımcı olurken sıklıkla ödül kullanabilir, çocuk öğrendikten sonra, davranışyerleştikten sonra ise aralıklarla ödüllendirmeniz daha doğru olacaktır.

Çocuklar Yalnız Ödül Almak İçin Uğraşınca:

Övgü dış ödüldür ve çocuk üzerinde etkilidir.Sık övgü alan çocuklar anne babalarını mutlu edebilecek şeyler yapmayı, mutsuzedebilecek şeylerden kaçınmayı öğrenirler. Bazı anne babalar için bu çokistenen bir davranıştır; ama böyle çocuklar yeniliğe kapalı, kendi kendiniyönetemeyen, yaratıcılığı gelişmemiş kişiler olmaya adaydırlar. Değişmekten çokuyumu öğrenirler. Yeni bir şey denemektense, kendilerine övgü getirecek kalıplarauyarlar.

KAYNAK: Bu yazınınkaynağı olarak Prof. Dr. Nevzat TARHAN'ın Aile Okulu adlı kitabıkullanılmıştır. 

0533 373 81 23