1948 yılında Merton tarafından ortaya atılmış olan “kendini gerçekleştiren kehanet” kavramına göre kişilerin sahip olduğu beklenti veya inançların yarattığı önyargı sayesinde olabileceğine hüküm getirilmiş olgunun gerçekleşmesi. Örneğin sınavın zor olacağına inanmış bir öğrencinın sınavının zor geçmesi ihtimali yüksektir; çünkü sınavı gözünde büyütüp çalışsa da başaramayacağı inancına kapılmış ve çalışmamış dolayısıyla kehanetini doğru kılacak koşulları kendi hazırlamıştır. İnsanın kendi beklentisinin kendine etkisinin yanında, bir kişinin beklentisinin diğer kişi üzerine etkisi olup olmadığı da merak edilmiş ve birçok biliminsanı tarafından(örneğin: Rosenthal & Jacobson, 1968; Synder, 1984, 1992; Synder & Stukas, 1999; Klein & Synder,2003...) araştırılmıştır. Rosenthal araştırmasını ele alırsak; bir grup öğrenciye bir çeşit zekâ testi uygulanmış fakat öğretmenlere gerçek skorlar yerine rastgele seçilen öğrencilerin çok üstün seviyede olduğuna dair sonuçlar bildirilmiştir. Bir süre sonra aynı gruba yine zekâ testi uygulanmış ve rastgele seçilip üstün denilen ve aslında aralarında gerçekte düşük skorlar almış çocukların da olduğu grubun test sonuçlarında yükselme görülmüştür. Neden olarak da; öğretmenlere bu çocukların testte üstün başarı elde ettiğinin söylenmesi üzerine, öğretmenlerin çocuklar üzerinde beklentisinin artması ve bir şekilde onlara farklı davranması (daha çok göz teması, daha ilgili dinleme vs.) ileri sürülmüştür.

                         0533 373 81 23                                             

    Psk. Diler DURMUŞ ÖZYURT